Meble gięte - ręcznie modelowane

Wkrótce potem produkcję mebli giętych podjęto w Polsce: w Jasienicy (Paged) iw Radomsku (Fameg). Największą popularność zarówno w Polsce, jak i na świecie zdobyły sobie wyprodukowane tą metodą krzesła i fotele bujane. Polskie meble gięte stały się częścią wyposażenia wielu hoteli, lokali gastronomicznych, ale i prywatnych domów.

Sam proces technologiczny opiera się przede wszystkim na odpowiednim „modelowaniu” struktury drewna – pod wpływem wilgoci i wysokiej temperatury drewniane włókna stają się plastyczne i można im wówczas nadać dowolny kształt. W obu polskich fabrykach, produkujących meble gięte, technologia nie zmieniła się od lat – zasadniczy proces gięcia odbywa się tutaj ręcznie, bez udziału skomplikowanych maszyn. Odpowiednio przygotowane elementy gięte charakteryzują się dużą wytrzymałością, a powstałe dzięki nim krzesła i fotele mogą przetrwać wiele lat.

Iwona Piskorz, kierownik działu marketingu, Paged Meble:

W produkcji krzeseł wykorzystujemy technologię gięcia drewna za pomocą specjalnego procesu hydrotermicznej obróbki oraz tradycyjną metodę obróbki drewna. Produkujemy również sklejkę gięto-klejoną nie tylko na własne potrzeby. Stosowane metody technologiczne pozwalają nam na wykonanie bardzo skomplikowanych i trudnych kształtów mebli przy stosunkowo niskim koszcie wytworzenia.

Krzesła można podzielić na grupy w zależności od technologii, które dla osiągnięcia ciekawych form mogą być ze sobą łączone: grupa krzeseł giętych o obwodzie ram siedzeniowych zamkniętych i siedziskach wyplatanych trzciną oraz oparciach giętych z jednego elementu, grupa krzeseł o ramie siedzeniowej zamkniętej i podzespole oparcia składającym się z dwóch nóg i deseczki oparciowej profilowanej. Pośrednią formą krzeseł giętych i stolarskich są krzesła na podkowie giętej o różnym typie oparcia. Wymienione typy krzeseł to asortyment wykonany w wielu wariantach konstrukcyjnych (wyplatany, tapicerowany oraz gładki), o różnorakich wykończeniach.

Nasza produkcja krzeseł giętych została oparta na wynalazku Michała Thoneta polegająca na gięciu elementów drewnianych za pomocą taśmy stalowej (tzw. Taśma Thoneta). Wprowadzona 125 lat temu technologia nie uległa do dziś znaczącym zmianom, nadal pracownicy wyginają drewniane elementy również ręcznie po uprzednim przygotowaniu, w stalowych formach. Elementy drewniane poddawane są procesowi suszenia, a następnie obróbce mechanicznej. Poprzez: formatowanie, struganie, toczenie nadaje się elementom krzesła odpowiedni kształt i wielkość. Następnie elementy te poddawane są działaniu podwyższonej temperatury w celu ich uplastycznienia, po czym wyginane są według wymaganych kształtów na formach, szablonach itp. Dodatkowo stosujemy również nowoczesne technologie gięcia drewna prądem wysokiej częstotliwości, zastępując coraz częściej gięcie ręczne, poprawiając zdecydowanie jakość produkcji, ergonomię oraz wydajność produkcji, a co za tym idzie – obniżając koszty.

Materiał wykorzystywany do produkcji krzeseł to: drewno bukowe, dębowe, w postaci łat, tarcicy, drewna okrągłego oraz sklejka z drewna bukowego. Stosuje się również niewielkie ilości drewna jesionowego, brzozowego.

Przemysław Borkowski, główny technolog, Fameg:

Do gięcia najlepszym gatunkiem jest drewno bukowe. Co prawda inne gatunki również poddawane są temu procesowi, lecz uzyskane efekty nie będą już takie same. Przy tych samych wymiarach elementów poddawanych gięciu można uzyskać podobne kształty, ale o większych promieniach gięcia. Elementy przeznaczone do gięcia najpierw poddawane są obróbce wstępnej (toczenia, strugania i formatowania), nadającej im odpowiedni kształt i wymiar. Tak przygotowane elementy poddawane są w specjalnych urządzeniach obróbce hydrotermicznej, mającej na celu uplastycznienie drewna przed gięciem. W urządzeniach zwanych parnikami drewno poddawane jest przez określony czas działaniu pary o odpowiednim ciśnieniu i temperaturze. Po uplastycznieniu, w zależności od wymaganego kształtu, elementy te gięte są mechanicznie na urządzeniach – giętarkach lub ręcznie w specjalnych formach giętarskich. Do ręcznego gięcia konieczne jest zastosowanie aluminiowych form z metalową taśmą, dopasowaną szerokością do wymiarów giętego elementu. Zapobiega ona nadmiernemu rozciąganiu włókiem w zaginanym elemencie, co powoduje, że zagięte drewno nie pęka. Przy gięciu za pomocą giętarek również stosowane są metalowe taśmy przenoszące rozprężenia z drewna.

Zagięte elementy, wraz z formami i taśmami, poddawane są procesowi suszenia w suszarniach, podczas którego utrwalany jest kształt zagiętego elementu. Po wysuszeniu i wyjęciu z form zagięte elementy są sezonowane w odpowiednich warunkach w celu wyrównania naprężeń wewnętrznych, powstałych podczas gięcia (stabilizacja kształtu). Wszystkie parametry obróbki hydrotermicznej, suszenia i sezonowania dla różnych elementów są inne i są uzależnione od wielu czynników powiązanych z rodzajem materiału użytego do gięcia oraz jego wymiarów.