Doskonałość formy

„Doskonałość formy” to prezentacja 6 unikalnych mebli autorstwa Jana Kurzątkowskiego – jednego z najwybitniejszych polskich projektantów XX w. Kolekcja została pozyskana do zbiorów Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego dzięki współpracy z firmą Iker.

Jan Kurzątkowski (1899-1975) – niezwykle wszechstronny projektant, zajmował się meblarstwem, architekturą wnętrz, szkłem artystycznym i użytkowym, a także papieroplastyką, czyli konstruowaniem drobnych form przestrzennych z papieru. Jako ceniony pedagog związany z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, wykształcił wielu wybitnych uczniów. Jego twórczość cechowało zamiłowanie do eksperymentów konstrukcyjnych, plastycznych oraz formalnych. Unikalne meble, które udało się pozyskać do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie dzięki pomocy córki projektanta, Anny Kurzątkowskiej – to przykład nowoczesnego spojrzenia na ich materiał oraz formę. Nigdy nie wdrożone do produkcji przemysłowej, funkcjonowały wyłącznie jako pojedyncze prototypy. W kolekcji znalazły się: utrzymane w kolorze naturalnym, tzw. „krzesło z językiem” o siedzisku z miękko uformowanego płata sklejki (1952), krzesło w formie cylindra, którego konstrukcję nośną i siedzisko wykonano ze sklejki w odcieniu naturalnym (1956) oraz analogiczne, w którym sklejka została polakierowana na czarno (1956), fotel z giętej sklejki, którego siedzisko i oparcie zostały wyplecione nylonową linką (lata 60.), fotel „Byk” o tapicerowanym siedzisku i oparciu (koniec lat 60.), a także stolik z kwadratowym, szklanym blatem i półką wyplataną nylonową żyłką (lata 60.).

Jak podkreśliła kurator wystawy, Anna Maga, to nie pierwsze prace autorstwa Jana Kurzątkowskiego, które trafiły do kolekcji Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego. Należy do nich choćby interesujący zespół naczyń – karafki i kieliszki z barwionego w masie, szkła sodowego, który artysta zaprojektował w Hucie Szkła Gospodarczego w Szczytnej Śląskiej w latach 1946-49. Wymyślił on również różne typy zabawek – od drewnianych, małych figurek, poprzez zabawki ruchome na kiju, po papierowe ozdoby na choinkę. Właśnie te drobne przedmioty ujawniają wielkość tego projektanta – powiedziała Anna Maga.  Zachwyca mnie umiejętność, z jaką budował on bryłę z najdrobniejszych form. Meble Kurzątkowskiego – to przykład genialnego sprzężenia formy, konstrukcji, funkcji, ale i upartego dążenia do celu, jakim było osiągnięcie najlepszej wersji przedmiotu. Niewiele jego prac trafiło do produkcji seryjnej: większość to za trudne do niej prototypy genialnie wykonane przez stolarzy.

Wśród 80 przedmiotów autorstwa Jana Kurzątkowskiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie za najcenniejsze uchodzą jego wczesne meble zaprojektowane dla Spółdzielni Ład: fotel, dwa krzesła „Piórka” i biurko z lat 30. XX w., a także komplet, złożony z 2 foteli, stolika i barku. To arcydzieła wzornictwa, a zarazem kwintesencja „stylu ładowskiego”. Artyści pracujący dla tej spółdzielni w formach swych mebli łączyli tradycje rodzime i nowoczesność, twórczo wykorzystując wzory zaczerpnięte ze sztuki ludowej oraz stylów historycznych. Wyrabiali oni zarówno sprzęty luksusowe, jak i skromniejsze, nigdy jednak nie pozbawione walorów dekoracyjnych. Upodobali sobie rodzime gatunki drewna, takie, jak: jesion, sosna, brzoza, świerk. Eksponując ich urodę, sięgali po techniki pracy dostosowane do charakteru materiału oraz podkreślali czystość konstrukcji swych sprzętów. Odkryli doskonałość ich form, ukrytą w usłojeniu drewna, czy w wiązaniach stolarskich. O urodzie wszystkich wyrobów meblarskich decydowało głównie ich staranne, rzemieślnicze wykonanie.

• « Poprzednia
• 1
• 2
• Następna »